System kaucyjny to temat, który już od miesięcy wzbudza wiele emocji wśród przedstawicieli branży handlowej. Jego pierwotnie wprowadzenie planowano już na początek tego roku, jednak termin ten został przesunięty na 1 października tego roku. Pomimo zmian, sam obowiązek pozostaje nieunikniony. Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność dokładnego zapoznania się z nowymi przepisami i dostosowania się do nadchodzących wymogów.
Sprawdź, czym jest system kaucyjny w Polsce, jakie obowiązki będą spoczywać na przedsiębiorcach oraz jak przygotować się do jego wdrożenia.
Co to jest system kaucyjny
System kaucyjny to rozwiązanie prawne i organizacyjne, którego celem jest zwiększenie poziomu zbiórki opakowań po napojach i ich ponownego wykorzystania lub recyklingu.
W polskim systemie kaucyjnym znajdą się trzy rodzaje opakowań:
- butelki z tworzywa sztucznego o pojemności do 3 litrów,
- puszki metalowe do 1 litra,
- szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra.
Wszystkie opakowania objęte systemem będą odpowiednio oznaczone, a sprzedawcy (niezależnie od wielkości sklepu), będą zobowiązani do pobrania kaucji przy sprzedaży. Zwrot opakowań przez konsumentów będzie możliwy w wyznaczonych placówkach handlowych, które zdecydują się na ich przyjmowanie.
Najważniejsze informacje dla przedsiębiorców
Ustawa wprowadzająca system kaucyjny w Polsce nakłada różne obowiązki w zależności od wielkości sklepu, który sprzedaje napoje objęte kaucją. Najistotniejszy próg to powierzchnia sprzedaży powyżej 200 mkw. Sklepy o takiej powierzchni lub większej:
- muszą pobierać kaucję przy sprzedaży produktów w opakowaniach objętych systemem,
- są zobowiązane do przyjmowania zużytych opakowań od konsumentów.
Natomiast placówki handlowe o powierzchni sprzedaży poniżej 200 mkw. również mają obowiązek pobrania kaucji, ale nie są zobligowane do odbioru opakowań. Mogą jednak przystąpić do systemu dobrowolnie, podpisując stosowną umowę z operatorem systemu.
Podobne zasady dotyczą sklepów przy stacjach paliwowych, które, jeśli sprzedają napoje objęte kaucją, również są uznawane za jednostki handlowe. Mniejsze punkty przy stacjach będą mogły dobrowolnie prowadzić zbiórkę, natomiast te o powierzchni sprzedaży powyżej 200 mkw. zostaną do tego zobowiązane.
Każda placówka może zdecydować, czy odbiera opakowania manualnie (np. przy kasie), czy inwestuje w automatyczne recyklomaty, które znacząco odciążają personel.
Jak przygotować się do systemu kaucyjnego w Polsce
Wprowadzenie systemu kaucyjnego oznacza dla przedsiębiorców konieczność dostosowania działalności do nowych obowiązków. Jak zostało to wcześniej wspomniane, najważniejszym czynnikiem jest określenie powierzchni sprzedaży sklepu – to od niej zależy zakres wymagań. Placówki powyżej 200 mkw. będą zobowiązane zarówno do pobierania kaucji, jak i przyjmowania zużytych opakowań. Mniejsze sklepy mogą ograniczyć się do poboru kaucji, choć udział w systemie (nawet dobrowolny), może pozytywnie wpłynąć na wizerunek firmy i relacje z klientami.
Przygotowanie do nowych przepisów to również kwestia logistyki i organizacji pracy. Należy m.in.:
- zapewnić odpowiednie miejsce na przechowywanie opakowań,
- przeszkolić personel,
- zadeklarować gotowość współpracy z operatorem systemu.
W przypadku zbiórki manualnej trzeba też zadbać o pojemniki na niezgniecione butelki i puszki. Zanim zapadnie decyzja o przystąpieniu do systemu, warto przeanalizować dostępne zasoby, zaplecze techniczne oraz potencjalne koszty związane z jego obsługą.
Dobrze zaplanowane przygotowanie do systemu kaucyjnego pozwoli uniknąć problemów organizacyjnych po jego wdrożeniu i zapewni płynne funkcjonowanie placówki zgodnie z nowymi wymaganiami prawnymi.